Domy opieki dla seniorów

Starość jest dla niektórych trudnym tematem. Niektórzy odczuwają ją podwójnie boleśnie. Kiedy ktoś bliski choruje, a nam pozostaje przekazywać moc wsparcia. Zdarza się, że senior potrzebuje całodobowej opieki doświadczonego i wykwalifikowanego personelu dlatego powstały specjalne domy opieki, które pomagają w dbaniu o chorego. Wokół tych instytucji narosło wiele mitów i kontrowersji. Jak wyglądają takie miejsca i kiedy decyzja o przeniesieniu ukochanej osoby jest dobra?

Państwowe

Państwowe domy opieki społecznej działają na podstawie ustawy o pomocy społecznej. Niestety na miejsca czeka się naprawdę długo. O miejsce w takiej placówce mogą starać się osoby niesamodzielne, które wymagają całodobowej opieki, a nie mogą otrzymać jej w zaciszu domowym. Najpierw trzeba złożyć wniosek w miejscowym ośrodku pomocy społecznej. Oprócz tego muszą się w nim znaleźć odpowiednie załączniki: zaświadczenie z ZUSu o wysokości emerytury/renty, pisemną zgodę na pobieranie opłaty za pobyt w ośrodku ze świadczeń.  Może zrobić to zarówno senior jak i opiekun prawny (np. w przypadku ubezwłasnowolnienia). Pracownik ośrodka przeprowadza wywiad, zbiera potrzebne dokumenty i przesyła je do centrum pomocy rodzinie.

Opłaty są regulowane ustawą. Pobierane są z emerytury/renty/świadczeń. Według Ustawy o pomocy społecznej nie powinna ona wynieść więcej niż 70% dochodów. Zdarza się jednak, że świadczenia są tak niskie, że nie wystarczają na pokrycie kosztów pobytu. Dlatego ewentualny brak środków dokłada rodzina. Sytuacja jest jednak bardziej skomplikowana. Według prawa dopłatę powinna zapłacić gmina. Problem pojawia się w sytuacji, kiedy bliska osoba porzuciła rodzinę, nie łożyła na utrzymanie lub stosowała przemoc. W takich sytuacjach warto zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich.

Wśród państwowych ośrodków możemy wyróżnić domy pomocy dla osób starszych, przewlekle  chorych somatycznie i psychicznie, dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie, dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, upośledzonych fizycznie.

Prywatne

Legalne, prywatne Domy Opieki można znaleźć na stronach Urzędów Wojewódzkich. Pomimo wielu udogodnień, które zdarza się, że dochodzi do nieprawidłowości. Na co trzeba zwrócić uwagę? Przede wszystkim na personel – jego liczbę, kwalifikacje i zachowanie. Czy opiekunowie doglądają podopiecznych, czy może są zostawieni sami sobie. Istotny jest zapach, wygląd łóżek, a przede wszystkim stan materaców. Warto sprawdzić łazienkę. Powinna być przystosowana od osób niepełnosprawnych. Przy wyborze warto zerknąć na pralnię lub zapytać jak wygląda kwestia odzieży. Kolejną istotną sprawą jest opieka medyczna, leki i akcesoria do pielęgnacji. W myśl zasady: przezorny zawsze ubezpieczony warto zapytać o wyniki kontroli sanepidu i umowę na utylizację odpadów medycznych. Ważna jest również papierologia. Dokładnie przeczytaj umowę. Jeżeli masz możliwość, pokaż ją prawnikowi. Dlaczego? Domy opieki to również forma biznesu. W umowach mogą widnieć wysokie kary i inne kruczki. Warto dokładnie przeczytać ją zanim cokolwiek podpiszesz.

Opłaty za pobyt w takiej placówce zaczynają się od kliku tysięcy. Zwróć uwagę co zawiera się w tej cenie, jakie wyżywienie proponuje ośrodek. Często senior sam może udekorować swój pokój, tak by czuł się w nim komfortowo. Ważne są także kontrole lekarskie i wizyty duszpasterza.

Dom opieki czy opieka w domu?

Zdania w doktrynie są podzielone. Wiele osób uważa za nieetyczne. Z drugiej strony pojawiają się obawy o to czy damy radę sami zaopiekować się osobą obłożnie chorą. Wymaga to nie tylko empatii ale i siły fizycznej i psychicznej. Tutaj niestety nie ma złotego środka. Pozostaje dylemat.

Przejmowanie całodniowej opieki nad chorym wiąże się nierzadko z odejściem z pracy. Jeżeli jednak jest się jedyną, pracującą osobą taka sytuacja jest niemożliwa. Stan finansowy również może  ograniczać zatrudnienie ewentualnej pomocy w postaci pielęgniarki. Jeżeli ma się wsparcie w rodzinie opiekę można rozłożyć i pełnić dyżury przy chorym. Kiedy nie można sobie pozwolić na zwolnienie z pracy, a nikt bliski nie chce pomóc, lub ta pomoc wciąż nie wystarcza pojawia się temat właśnie domów opieki. Od przeciwników od razu można usłyszeć głos, że to brak szacunku wobec starszych osób.  Dylemat wiąże się także ze złymi skojarzeniami. Co jakiś czas można usłyszeć o skandalach jakie mają miejsce w takich placówkach, dlatego istnieje przekonanie, że oddając członka rodziny do takiego miejsca oddajemy do tak de facto do „umieralni”. Postrzeganie takim jest błędne. Wiele ośrodków zostało stworzonych właśnie z myślą o seniorach u schyłku życia. Zarówno kadra jak i rodzina chcą jak najlepiej zaopiekować się tymi ludźmi.

Decyzja o oddaniu pod opiekę osoby starszej jest po prostu moralnie trudna. Godzenie pracy z tymi czynnościami jest czasami niemożliwe. Jeżeli uznasz, że decyzja o skorzystaniu z ofert domu pomocy jest jedynym słusznym wyjściem to postąp wedle własnego sumienia. Jeżeli uważasz to za brak szacunku i chcesz, by senior został w domu to również będzie dobrym wyjściem. Nie potępiaj jednak ludzi, którzy podejmują decyzje za swoich bliskich. W razie potrzeby możesz skorzystać z pomocy psychologa. Pomaga również rozmowa z seniorem, odwiedziny w potencjalnym ośrodku i zapoznanie się z nowym otoczeniem. W ten sposób łatwiej przez ten trudny czas przejdziecie.